Etuka ya Ekolo Kongo ya Demokrati

Kongo Central
Kongo Central na eteni ya motane

Kongo central to Kongo ya kati (na Kikongo: Kongo dia Kati), ebengamaka Bas-Kongo tee na 2015, ezalí etuka moko ya Ekolo Kongo ya Demokrati. Ezwami na suka ya eloli (westi) ya mboka, Yango nde esangisi Kongo na mbu (océan) Atlantique. Mboka-mokonzi na yango ezalí engumba Matadi.

Mambí ma mabelé

kokoma

Etuka ya Bas-Congo ebandi na mbu (océan) Atlantíki kino na mboka-mokonzi mpe etuka ya kala ya Bandundu na yango ezwi etando ya 55.000 km2, pene na mbala mibale koleka Bɛ́ljika. Ebale Kongo etambolaka bolai ya etuka, ekabolaka yango na biteni mibale. Ezali eteni ya bassin ya ebale oyo, longola se likolo(nord)-eloli(ouest), likolo(nord)-Mayumbe oyo Shiloango ekausa.

Na mambí ma mabelé, esukisami na  :

  • likolo (nordi) : Ekolo ya Congo, na bitonga ya Niari, Bouenza na Pool;
  • eloli (wɛsti) : Mbu Atlantike mpe Cabinda;
  • monyele (esti) : Kinshasa na Kwango ;
  • na ngele (sudi) : bitúká ya Angola, Zaïre mpe Uíge.
 
Bokweyi ya mayi ya Zongo na kongo central.