« Mángbɛlɛ́ ma Covid-19 » : différence entre les versions

Mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 epesi COVID‑19 te. Esalisi yo kokolisa immunité ya système na yo nioso ya [[vilúsu]] oyo, po ete nzoto na yo ebunda malamu soki ozui vilúsu. Oyoóyo ekitisi likámá na yo ya kozua COVID‑19 to, soki ozui COVID‑19, ba signe n’ango ezala grave te.

Mángbɛlɛ́ oyoóyo ezalí malámu po na bato óyo bazalí na matata ya système ya immunité na bango.

Mángbɛlɛ́ óyo epesameli na nzela ya tonga na liboko na yo na likolo pene na mapeka. Mángbɛlɛ́ oyoóyo epesameli na [[lomeko]] mibale. Mángbɛlɛ́ nioso ya COVID‑19 epesi protection malamu pe makasi wuta poso 3 ti 4 sima ya lomeko ya liboso. Lomeko ya mibale ekoki kopesama ba poso 3 ti 12 sima ya lomeko ya liboso. Kozela ba poso 8 ti 12 entre lomeko. Ba koyebisa yo tango nini osengeli ozonga po na lomeko na yo ya mibale.

Lokola bakisi nioso, mángbɛlɛ́ ekoki komema [[ntína ya míbalé]]. Ezalí normal komona ntína ya míbalé sima ozui mángbɛlɛ́. Elakisi ete mángbɛlɛ́ ezo lakisa nzoto na yo ndenge ya komibatela nioso ya bokono. Kasi bato nioso bazuaka yango te. Ntína ya míbalé mingi ezaezalí ka mwa moke kaka pe po na tango moke kaka. Ntína ya míbalé mingi sima ya mokolo moko to mibale ezalí:

Okoki pe kozua ba signe lokola ya grippe elongo na malili po na mokolo moko to mibale. Ntína ya míbalé oyoóyo eleki COVID‑19 na pási te to ba complication ya COVID‑19, pe mbala ebele ba signe yango ebungaka n’ango sima ya ka mwa mikolo.Okoki kopema pe kozua lomeko ya normal ya paracetamol (landa mibeko ya pacquet) po omona ka mwa bien. Ntína ya míbalé moko ya rare ezaezalí kovimba na se ya mapeka to kingo na coté ozuaki mángbɛlɛ́. Yango ekoki kowumela pene ya mikolo 10, kasi soki ewumeli koleka, osengeli komona docteur. Soki ozalí na elaká ya mammogram na ba semaine elandi sima ya mángbɛlɛ́, osengeli oyebisa ete ozuaki mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 ekeyi yo na elaká na yo.

Ezalí ka mwa normal kozua [[fɛ́fɛlɛ]] (températuremolungé koleka 37.8°C) sim’a mángbɛlɛ́. Yango ezaezalí mingi entre 48h sima ya mángbɛlɛ́ pe esili sima ya 48 heures pe. Ozalí na tína ya ko mi isolé te to kosala test ya COVID‑19, sauf soki ozalí na ba signe misusu ya [[CoVID-19]].

Mángbɛlɛ́ nioso ya COVID‑19 ezaezalí ndenge moko te. Misusu ezalí na ntína ya míbalé sima lomeko ya liboso, kasi misusu ezaezalí na ntína ya míbalé sima ya lomeko ya mibale. Kasi ntína ya míbalé ezalí presque ndenge moko pe ewumeli mokolo moko to mibale kaka. Ata soki ozui ntína ya míbalé sima ya lomeko ya liboso, osengeli ozua lomeko ya mibale pe. Protection malámu pe makasi esalami soki ozui ba lomeko nioso mibale ya mángbɛlɛ́.

* bato oyoóyo bazabazalí na reaction mabe na ba composant oyoóyo ezaezalí na kati ya mángbɛlɛ́

* bato oyoóyo balakisaki reaction mabe tango bazuaki dose ya liboso ya mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 wana.

Bato oyoóyo bazabazalí na allergie makasi na bilia, kisi to mángbɛlɛ́ spécifique, to soki insect esui bango bakoki kozua mángbɛlɛ́ ni mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 tant que bazabazalí allergique te na ba composant ya mángbɛlɛ́ yango. Ezalí motuya penza oyebisa moto oyoóyo azotiya yo tonga ya mángbɛlɛ́ soki na kala osalaki reaction allergic makasi (anaphylaxie). Mángbɛlɛ́ ezalí na composant animal to make te.

Bato oyoóyo bazabazalí na matata na makila na bango to bazo zua kisi po na kokomisa makila na bango ekoma souple. Bato oyoóyo bazo zua kisi po na kokomisa makila na bango souple, ndakisa ya warfarin, bakoki kozua mángbɛlɛ́ ma COVID‑19, tant que traitement na bango ezaezalí stable. Osengeli oyebisa moto oyoóyo azo tiya yo tonga ya vaccin ba kisi nini omelaka. Bato oyoóyo bazalí na matata na makila na bango basengeli komona munganga na bango po na mateya etali mángbɛlɛ́. Po na information etali engelendyá na kati ya mángbɛlɛ́, pe lien ya búku ya information ewuti na mobótisi.

Evidence ezalí te oyoóyo elakisi ete mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 ekoki ko affecté fertilité ya bato. Tina ezalí te po na yo koboya kozua dzemi sima oyambi mángbɛlɛ́ ma COVID‑19.

Po na mateya ya suka suka etali mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 soki ozaozalí na dzemi to ozo pesa mabene na mwana moke, lobela munganga na yo. Mángbɛlɛ́ ma COVID‑19 esengami po na basi ya dzemi. Mángbɛlɛ́ ezalí ndenge eleki malamu ya komibatela nioso ya likámá ya COVID‑19 po na basi ya dzemi pe ba bebe na bango. Yango ekangisi hospitalisation ya basi ya dzemi na soin intensif pe bobateli ya bebe soki abotami pématuré. Yo pe bebe na kati ya libumu na yo bokoki kozua COVID‑19 te na tina ya mángbɛlɛ́.

== Mángbɛlɛ́ ezalí sûrena elíkyá? ==

Ba kisi nioso, elongo na mángbɛlɛ́, ezalí testé po na sécurité pe efficacité liboso epesama nzela esalelama. Agence ya Regulation ya ba Produit Medical esengeli etala base de donnée nioso po na kososola soki vaccin ezaezalí malamu pe soki ba esseyage nioso esalamaki pe ba nzela nioso elandamaki. Yango e étudié