« Gilípi ya ndɛkɛ » : différence entre les versions

Contenu supprimé Contenu ajouté
m ndeke -> ndɛkɛ
mAucun résumé des modifications
Mokɔlɔ́tɔ 1 :
[[Image:Influenza A - late passage.jpg|thumb|250px|'''Influenza A''' au microscope électronique<small><br />(Source: Dr. Erskine Palmer, Centers for Disease Control and Prevention Public Health Image Library).</small>]]
 
'''GrippeGilípi ya ndeke''' (to '''grippegilípi ya Avian''') ezali [[grippegilípi]] moko eye ezuaka surtout ba [[ndeke]] ya zamba mpe ya mboka. Ekoki kupanzana noki noki mpenza na kati ya bandeke na bopesi [[bokono]] mpe liwa, surtout na kati ya ba ferme ya ba soso to na kati ya nzando oyo ezali kotiya ba soso oyo ezali na bumoyi ebele esika moko.
 
Bandeke to basoso eye ezali na bukono ebombaka ba virus ya grippegilípi na kati ya soi na bango, na mai ya zolo mpe na soi eye ezali kokweya, yango nde epanzaka virus eye na kati ya ba plumes ya bandeke to basoso. Sorte ya mabe ya grippegilípi ya ndeke (eye epesami na [[virus]] '''H5N1''') ezali esika oyo kozua ba ndeke (surtout ba soso mpe mabata na ba ndeke ya zamba mosusu) na kati ya [[Asie]] na [[Eropa]] (tala: http://www.who.int mpo na liste ya ba regions eye ezali na bokono bwango).
 
[[Image:H5N1.JPG|thumb|left|Photographie electromicroscopique ya '''H5N1''' (Virus coloré en or)]]
Na mikolo oyo ewuti koleka, virus H5N1 epanzamaki na kati ya bato mpe epesi bokono mabe na kati ya bato mwa muke baye bazalaki na contact na bandeke eye ezalaki na bokono yango. Pembeni ya moitie ya bato oyo bazuaki bokono basilaki kokufa. Nata moto moko te asili kozua bono oyo na kati ya Kɔ́ngɔ.
 
Na tango ya lelo (''yúni 2006''), ata cas moko te ya moto apesi moto mosusu virus eye. Ata ko ekoti na contact na ba ndeke eye ezali na bokono eye, bandeke ya bomoyi to ekufa, risque ya kozua grippegilípi ya ndeke ezali moke mpenza. Na mikolo ya lelo, restriction ezali te mpo na ko voyager to kokende na ba mboka oyo ezali affecte. Ba voyageurs basengeli koyeba ba risque mpe kolanda ba conseil epesami na wikipedia.
 
==Soki ozali ko kende na mboka oyo ezali na bokono==
[[Image:BirdFluWorld feb 15 2006 2.png|thumb|right|250px|Les pays touchés par la grippegilípi aviaire le 11 février 2006. En orange, les cas humains et animaux. En jaune, les cas animaux seulement.]]
Soki ozali ko visiter ba boka eye eyabani ezali na ''grippegilípi ya ndeke'' H5N1 na kati ya ba ndeke to ba soso, esengeli olanda ba mesures eye elandi:
*ko kende ko visiter te ba ferme ya ba ndeke to ba soso to ba zando;
*tika to simba to kovanda pembeni na ba soso to ba ndeke eye ezali na bomoi to ekufa; *kolia te ba ndeke to ba soso oyo eza ya mobesu to elambami malamu te;
Mokɔlɔ́tɔ 18 :
*sokola maboko mbala mingi na sabuni mpe na mai.
 
Soki ezali na contact na ba ndeke to ba soso ya bomoyi to ekufa na kati ya bamboka eye eyebami ezali na bokono eye, esengeli oyeba ba symptomes ya grippegilípi ya ndeke okati ya bato. Ba symptomes eye ezali ndeke moko na ba symptomes ya grippegilípi ordinaire mpe ekoki kobima noki mpenza. Ba symptomes yango ezali:
*[[fievre]] (temperature ya 38°C to koleka);
*[[kosu kosu]];
Mokɔlɔ́tɔ 44 :
[[category:Maladi]]
[[category:Ndɛkɛ]]
[[category:Nyama]]
 
[[ar:إنفلونزا الطيور]]