Bondeko ya mpanzi-misáto

Bondeko ya mpanzi-misáto

Bondeko ya mpanzi-misáto

Tozalí na mpanzi-misáto etelema (triangle rectangle): abc

Mpanzi a; Mpanzi b; Mpanzi c

Mpanzi a etelemana na mpanzi c, na falansé balobaka (a na c ezalí perpendiculaire). Elingí koloba: kofungwama ya a na c esáli 90°.

Mpanzi b babengaka yangó: nzelá-mokuse (hypoténuse).

Mobeko ya bondeko ya mpanzi-misáto elobí boye: $a^{2}+b^{2}=c^{2}$.

Elingí koloba: Soki osangisi bakotombwama mbala míbalé ya bapanzi óyo etelemana, okozwa kotombawama mbala míbalé ya mpanzi nzelá ya-mokuse.

Lisapo

Mobeko óyo, Pythagore moto asála yangó te. Bakoko na bísó bato mwindu nde bakelaki yangó na Kemet (Ejipte). Yé akendeki koyékola matématíki na Kemet. Tángo azongi epayi na bangó na Gresi nde akeyi kokoba kosálela yangó mpé kolakisa bandeko na yé. Na tángo ya kala-kala, bakoko na biso na Kemet (tángo Ejipte ezalákí ya bato mwindu), bakundolakí eté, ezali na bondeko káti na milayi ya mipanzí yangó. Bondeko yangó ezalákí na litómba monene mpô na kotónga bandáko, tǒ mpé, kokabola bitándo na ndenge ya siki-siki (précision) po na kosala bilanga. Bazalákí mpé kosálela yangó mpô na kokɛla banzelá, tǒ mpé, koyékola etamboli ya minzoto na likoló.

Tálá mpé

• senemongaba.com