Mbwá (boyíké mbwá, Canis lupus familiaris o latɛ́) ezalí nyama ya mikúwa mpé ya mabɛ́lɛ eye efándaka elɔngɔ́ na bato. Eningisaka mokíla sɔ́kí elingí elɔ́kɔ tǒ sɔ́kí esepélí, mpé egángaka míngi sɔ́kí esɛ́ngɛli na bokébi bwa moto tǒ mpé sɔ́kí elingí kokébisa moto na likámá. Elíyaka misuni mya nyama.

Mbwá

Ezalí nyama o libóta lya limbwá. Ekómá moníngá mwa moto. Mbwá ebɔ́kwámí na ntína ebelé, ntángo esúsu bato babɔ́kɔli mbwá mpó na kotambwisa bato baye bamɔ́nɔkɔ tɛ́, ntángo isúsu mpó na kokɛ́ngɛlɛ ndáko, ntángo isúsu mpó na bokila, ntángo isúsu mpó na masano, ntángo isúsu mpó na koluka diamba mpé ntángo isúsu mpó na koluka bato baye babúngí o moningí tɔ̌ mbóngé ya mabelé. Mbwá izalí ndéngé na ndéngé.

Maloba kokoma

Opesi mbwá, mbwá eboyi.

Mbwá ezalí na makolo mínei, elandaka nzelá sé mɔ̌kɔ́ .

Mái makúfela mbwá mamɛlɛkɛ sé mopaya.

  Óyo ezalí ndámbo. Okoki kosálisa mpé kosungǎ.